တန္းေဆာင္မုန္းလျပည့္နိန္႔သည္ ဗုဒၶဘာသာရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕အတြက္ အလြန္တရာမွ တန္ဖိုးဟိေသာ နိန္႔ထူးနိန္႔ျမတ္ တရက္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈအစဥ္အလာအရ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္တရက္နိန္႔မွ တန္းေဆာင္မုန္းလျပည့္နိန္႔ထိ ကထိမ္သကၤန္းကပ္လွဴျခင္း၊ ဝကၤဘာပတ္ပြဲမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊ သက္ႀကီးပူေဇာ္ပြဲမ်ားကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႔ က်င္းပျပဳလုပ္ၿပီး တန္းေဆာင္မုန္းလျပည့္နိန္႔တြင္မူ ကထိမ္သကၤန္းကပ္လွဴျခင္းသာမက မသိုးသကၤန္းရက္ၿပိဳင္ပြဲ၊ တန္းေဆာင္မုန္းမီးထြန္းပြဲႏွင့္ ဆီးမီးေဖာင္မွ်ိဳးပြဲမ်ားကိုလည္း စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပေလ့ဟိၾကပါသည္။
တိုင္းျပည္ႏွင့္အနိန္ဝီး ျပည္ပေရာက္ရခုိင္သားမ်ားကလည္း ကထိမ္ပြဲ၊ တန္းေဆာင္မုန္းမီးထြန္းပြဲေတာ္မ်ားကို မိမိရို႕ေရာက္ဟိရာတိုင္းျပည္မ်ား၌ အခြင့္အခါႀကဳံတိုင္း က်င္းပျပဳလုပ္ေလ့ဟိၾကသည္။ ယင္းပြဲေတာ္မ်ားကို မက်င္းပႏိုင္ေသာ ရခိုင္သားမ်ားက အနည္းဆုံး ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ျပည္ကို သတိရလွ်က္ ဘုရားတြင္ ဆြမ္းပန္းသပ္ပါယ္ ပူေဇာ္မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္တတ္ၾကၿပီး ဘုရားတြင္ ရည္မွန္းဆုေတာင္းတတ္ၾကပါသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဆီမီးေဖာင္မွ်ိဳးပြဲေတာ္ကို လြိဳင္ကထုန္ပြဲေတာ္ဟုေခၚၿပီး ရခိုင္သားရို႕နည္းတူ တႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပျပဳလုပ္ၾကသည္။လြိဳင္ကထုန္(ဆီမီးေဖာင္မွ်ိဳး)ျခင္းရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အျပစ္အကုသိုလ္ရို႕ကို ၄င္းဆီမီးေဖာင္တြင္ထည့္၍ မွ်ိဳးလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔လိြဳင္ကထုန္မွ်ိဳးျခင္းအားျဖင့္ ဟိဟိသမွ်ေသာအျပစ္ရို႕မွ လြတ္ကင္းႏိုင္သည္ဟုယုံၾကည္ၾကသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ရခိုင္သားမ်ားက ထိုင္းရို႕၏ရိုးရာ အစဥ္အလာပြဲေတာ္ လြိဳင္ကထုန္ကိုသာမက မိမိရို႕အစဥ္အလာအတိုင္း ကထိမ္ပြဲမ်ား၊ မီးထြန္းပြဲမ်ားကိုလည္း ရခိုင့္လူမႈေရးအသင္းမ်ားက ဦးေဆာင္၍ အခြင့္အေရးရသလုိ ျပဳလုပ္တတ္ၾကသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ရခိုင္သားမ်ားအနက္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေရာက္ ရခိုင္သားမ်ားသည္ ၂၀၀၂-ခု ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ထခမ့္နယ္ၿမီ၌ ဘုံကထိမ္ပြဲႏွင့္ ဆီးမီးထြန္းပြဲမ်ားကို ရခိုင္လူမႈကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ASWA မွ ဦးေဆာင္ဦးရြက္လုပ္ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းအခမ္းအနားသို႔ ရခိုင္သားမ်ားသာမက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အျခားလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားပါ တတ္ေရာက္၍ ရဟန္းေတာ္ ၁၃ပါး (ရခိုင္ ၁၀ပါး ကရင္တပါး မြန္တပါး ထိုင္းတပါး)ရို႕က တရားရီးေအးတိုက္ေကြ်းခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၌ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌နည္းတူ က်င္းပျပဳလုပ္လိုၾကေသာ္လည္း ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ား၏ တားၿမိဳက္မႈေၾကာင့္ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ဘာသာေရးပြဲကိုေၾကာင္းျပၿပီး ႏိုင္ငံေရးတရားေဟာ၊ အစည္းအေဝးပြဲျပဳလုပ္ၾက၍ ခြင့္ျပဳမပီးႏိုင္ေၾကာင္း၊ ျပဳလုပ္လိုလွ်င္ျမန္မာသံရုံးသို႔ အလုပ္သမားမ်ားက တိုက္ရိုက္အေၾကာင္းၾကားရမည္ျဖစ္ၿပီး သံရုံး၏ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွသာ ခြင့္ျပဳပီးႏိုင္မည္ဟူ၍ပင္ျဖစ္သည္။ မိမိရို႕ရိုးရာအစဥ္အလာအတိုင္း စုေပါင္းဘုံကထိမ္ပြဲကို ျပဳလုပ္လိုၾကေသာ္လည္း ေဒသဆိုင္ရာထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရၾကေသာေၾကာင့္ ထိုင္းရိုးရာအစဥ္အလာ လြိဳင္ကထုန္ပြဲျဖင့္သာ ဗုဒၶဘာသာရခိုင္မ်ားက ေၾကနပ္ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ၾကရသည္။
(အတြဲ-1၊ အမွတ္-5)
