ေဒေဆာင္းပါးကို ဆက္ရီးဖို႔ အခ်ဳိ႔တိုက္တြန္းကတ္ပါေရ။ စာပီအျမင္၊ ေတာ္လွန္ေရးအျမင္ စသည္အားျဖင့္ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပစြတိလည္းဟိယင့္။ ၀မ္းသာဂုဏ္ယူမိပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က ကၽြန္ေတာ္အရီးအသား ည့ံဖ်င္းမႈေၾကာင့္ အဓိပၸါယ္တိလြဲေေခ်ာ္စြာကို တဖဲ့ေခ်ယွင္းျပခ်င္ပါေရ။ (၃၅)ကီလိုမွာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုသတ္ဖို႔ ၿခိမ္းေျခာက္စြာ ဟာလူမဟုတ္ပါ။ ဟာလူသိေရဆိုစြာကို ေျပာစြာပါရာ။ အေ၀းဟာလူ အရိုးတြန္စြာ မင္းၾကားဖူးေရမဟုတ္လားဆိုစြာလည္း ကေကာင္းရင္းႏွီးလို႔ တိုင္တည္ၿပီးေျပာေရစကားပါ။ ထားဖိ။
ရခိုင့္ႏိုင္ငံေရးသမားတိ၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားတိဆိုစြာ ရခိုင္သားတိစရိုက္ကို တီးမိေခါက္မိဖို႔ လိုအပ္ဖို႔လို႔ ကၽြန္ေတာ္္ျမင္ပါေရ။ ယင္းပိုင္စရုိက္တိကိုသိေက ေယွာင္ယွားၿပီး အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ အေထာက္အကူျပဳဖို႔ သံုးသပ္မိစြာပါ။ ဆိုေက ရခုိင့္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ဖို႔အတြက္ ရည္မွန္းထားေရပန္းတိုင္ဟိေက စနစ္တက် တည္ေဆာက္ဖို႔လိုဖို႔ ထင္ပါေရ။ ပိုၿပီးအလုပ္လည္း လုပ္ရဖို႔လို႔ယူဆစြာပါ။ ဟာလူကား ဇာပိုင္ထင္လည္းမသိဗ်ာယ္။ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ တဖက္ကလည္း ရန္သူတိကို တိုက္ဖို႔ဆိုစြာဟာလူပါ က်ေနာ္ပါ အာေပါင္ အာရင္းသန္သန္နန္႔ ေျပာႏိုင္ဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ "အေျပာနန္႔မၿပီးသီးပါ တိုးတက္မႈလမ္းကိုရာ အယင္ခါပိုင္ထင္ေပၚရေအာင္ ဇြဲလုံ႔လဟိသင့္ဗ်ာယ္ ရခိုင္ ရခုိင္" ျမတ္ခိုင္ေက်ာ္ဆိုေရ ေတးျခင္းတပိုဒ္နားထဲ ေရာက္လာလို႔ဟာလူ။ ေအပိုင္ဗ်ာယ္ အလုပ္တခုခုလုပ္ကတ္ဖို႔ ငါရို႕မ်ဳိးဆက္တိ စုစည္းပနာ ဆံုကတ္ေက၀ါ။ တိုက္ဖို႔ဆိုေရ စကားၾကားမိတိုင္း"ၿခီကုပ္"တခု လိုေရဆိုစြာကို အလီးအနက္ စဥ္းစားစီခ်င္ပါေရ။
ကၽြန္ေတာ္လြတ္ေျမာက္နိန္ၿမီေရာက္ၿပီးေက ပါတီထဲမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္လုပ္စြာ"ညဇာက"လို႔ေျပာလို႔ရပါေရ။ ယေကေလ့ ေတာ္လွန္ေရးအ၀န္း၀ိုင္းနန္႔မစိမ္း။ ေတာ္လွန္စာပီတိ၊ သမိုင္းတိနန္႔မ၀ီး။ ဆိုေက ကၽြန္ေတာ္တြိရစြာထဲက အခ်ဳိ႕ပုဂၢိဳလ္တိေရ အခ်ိန္ဆိုေရ ေပတံတိနန္႔တိုင္းၿပီးေက ဂုဏ္ယူနိန္ကတ္စြာကို တဖဲ့ေခ်ေဆြးေႏြးခ်င္စြာပါ။ ယင္းသူ ဇာေလာက္ပီးဆပ္္ၿပီးဗ်ာယ္လဲ၊ ယင္းသူေတာ္လွန္ေရးလုပ္စြာ ညဇာကမနား၊ ငါ့အယူအဆ အေတြးအေခၚတိမကန္ထြား၊ ငါျဖတ္သန္းဖူးေရအခ်ိန္ကိုလည္း ၾကည့္ပါဗလင္၊ စသည္အားျဖင့္ အေတြးအေခၚတိ ၀င္ေရလူတိလည္း ဟိကတ္စြာကို ခ်ျပခ်င္လို႔ပါ။ တလြဲဆံပင္ေကာင္းစြာမနားဟာလူ ၿပိဳင္ဆိုင္ရဖို႔စြာကား မဟုတ္ပါကား။ ယင္းပိုင္ေျပာကတ္ဖို႔၊ ယင္းပိုင္ေပတံတိနန္႔တိုင္းကတ္ဖို႔ဆိုေက ေမာင္ေန၀င္းကို ဇာျဖစ္လို႔ ေတာ္လွန္နိန္စြါလဲ၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံ ထူေထာင္းေရးဆိုေကေတာ့ မေျပာပါဗ်ာယ္။ ယင္းပိုင္မဟုတ္ဆိုေက ေမာင္ေန၀င္းလည္း ေခသူမဟုတ္ဟာလူ။ ၿဗိတိသွ်၊ ဂ်ပန္ရို႕ကို ေတာ္လွန္ပနာ လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ယူခေရေခါင္းေဆာင္တေယာက္မနား။ ဇာပိုင္ျဖစ္နိန္နိန္ ယင္းခ်င့္ကိုေတာ့ ျငင္းလို႔ရဖို႔မထင္။ ေအပိုင္အခ်ိန္ဆိုေရ ေပတံနန္႔တိုင္းတာကတ္ဖို႔ဆိုေက ေမာင္ေန၀င္းရို႕ အုပ္စုကိုလည္း တိုက္စြာကို ျပန္လည္စဥ္းစားဖို႔ မလိုဗ်ာယ္လား။ အခ်ိန္အၾကာႀကီးလုပ္စြာမလုပ္စြာ ပဓာန မဟုတ္ပါဟာလူ။ မမွန္ကန္ေရလမ္းစဥ္ကို ေလွ်ာက္နိန္ကတ္ေတ အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ၾကာေရလူတေယာက္ကို ကၽြန္ေတာ္္ရို႕ ေအအတိုင္း ထိုင္ပနာၾကည့္နိန္ကတ္ဖို႔ဆိုေက ကၽြန္ေတာ္ရို႕လူမ်ဳိးအတြက္ အက်ဳိးဟိပါဖို႔လား။ ကၽြန္ေတာ္္ဥပမာေျပာစြာပါႏွမ္း။ ဆက္ပြားစဥ္းစားဖို႔အတြက္ပါဟာလူ။
ဆိုလိုစြာက အခ်ိန္ဆိုေရ ေပတံနန္႔ နိန္ရာတိုင္းမွာ မတိုင္းဖို႔ဆိုစြာကိုပါ။ သူ႔နိန္ရာနန္႔သူတိုင္းေက တန္ဖိုးဟိပါေရ။ ကာလ၊ ေဒသဆိုစြာကို ခ်င့္ခ်ိန္ပနာတိုင္းစီခ်င္စြာပါ။ သ႔ူနိန္ရာနန္႔သူ မတိုင္းဘဲ နိန္ရာတကာမွာ တိုင္းထြာေရခါ မိမိကိုယ္ကိုဗဟိုျပဳေရ စိတ္ႀကီး၀င္ပနာ တဖက္သားရို႕က အထင္အျမင္ေသး ျဖစ္ေပၚလာပါေရ။ ေယခါ (မင္းဇာသိေလ၊ ငါကျဖတ္သန္းလာစြာၾကာဗ်ာယ္)ဆိုေရ အေတြးအေခၚတိနန္႔ ေျပာလာကတ္ေတခါ ေပါင္းစည္းရဖို႔အစား ပိုၿပီး၀ီးလားကတ္စြာကို တြိရပါေရ။ ရခိုင္သား၏ ႀကီးမားေရမာနတရားကိုသိဖို႔၊ ေယွာင္ဖို႔လိုပါေရ။ မင္းဇာေလေ၀းဆိုၿပီး အထင္ေသး၊ အျမင္ေသး ေျပာလာေက ထိုလူကလည္း မင္း၀ါ၊ မင္းကဇာေကာင္ေလဆိုစြာ ပါလတ္တတ္ပါေရ။ အဓိက ေတာ္လွန္ေရးျဖတ္သန္းမႈ ရင့္က်က္ေရ၊ မရင့္က်က္၊ ပညာတတ္စြာ၊ မတတ္စြာကို တခ်က္ေခ်ေခါက္ထားကတ္ၿပီးေက အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ နိန္ရာပီးမႈ၊ ေလးစားမႈတိ ဟိကတ္ဖို႔ဆိုေက ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးေရေအပိုင္ဟိဖို႔မဟုတ္။
ေနာက္တခ်က္က အထက္က ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြးစြာတိနန္႔ ဆက္ပနာေျပာရေက "အရည္အျခင္း"ဆိုေရစကားတိကိုလည္း ၾကားရစြာ အမ်ဳိးသားအတြက္ ၀မ္းနည္းစရာ ကေကာင္းေကာင္းပါေရ။ "အရည္အျခင္း"ဆိုစြာကို ဇာေပတံနန္႔တိုင္းတာစြာလည္း မသိပါဗ်ာယ္။ ေအပိုင္တိုင္းေက အတိုင္းခံရေရလူကလည္း"မင္း၀ါ"ဆိုေရစကားတိနန္႔ ျပန္ေျပာဖို႔စြာေသခ်ာပါေရ။ ယေကနီးဖို႔အစား ၀ီးလာေရလို႔ ကၽြန္ေတာာ္ေထာက္ျပစြာပါ။ ဆက္ပြါးစဥ္းစားၾကည့္ပါ ဟာလူ။ ဟာလူရို႕၊ ငါရို႕ လြတ္လပ္ေရးကို လိုခ်င္ေက လြတ္လပ္ေရးနန္႔တူေရ အလုပ္တိကို လုပ္ရဖို႔လို႔ထင္မိပါေရ။ လြတ္လပ္ေရးကိုယူရဖို႔၊ ငါရို႕ဆံုးယံႈးးနိန္စြာရႊီ၊ ႀကီးကိုယူလိုမရ၊ ႀကီးကိုယူလူ ဇာျဖစ္လို႔ စသည္အားျဖင့္ ေျပာလိုက္စြာ မိုးေတာင္မီးေလာင္ဖို႔ဟာလူ။ ယင္းပိုင္ေျပာၿပီးေက ကိုယ့္ဆရာက တိုင္းျပည္နန္႔လူမ်ဳိးအတြက္ လီေတာင္မခၽြန္ဟာလူ။ ဇာဘင္ျဖစ္ျဖစ္"ၿခီကုပ္"တခုရေအာင္ ဟာလူရို႕၊ ငါရို႕ႀကိဳးပမ္းရဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ ဆိုေက"အရည္အျခင္းမဟိေ၀"ဆိုၿပီး ေျပာကတ္စြာထဲမွာ မိမိကိုယ္ကို ဗဟိုျပဳၿပီး မိမိကိုယ္ကို အထင္ႀကီးစိတ္၀င္ကာ တဖက္သားရို႕ကို အထင္အျမင္ေသးေရ စိတ္ဓါတ္တိ ၀င္ကတ္စြာမနား။ အသိအမွတ္ျပဳမႈဟိေရလို႔ ပါးစပ္ကေျပာနိန္ၿပီး လက္တြိမွာ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ အထင္ေသးအျမင္ေသး ဟိလို႔မရပါႏွမ္း။ ပိုးစုန္းၾကဴးလည္း သူ႔အလင္းနန္႔သူဟိစြာကို လမင္းနန္႔ယွဥ္ၿပီးေက ကၽြန္ေတာာ္ကဗ်ာရြီးဖူးပါေရ။ ကိုယ္ပိုင္အရည္အျခင္းကိုယ္စီ ဟိကတ္စြာမနားဆိုေရ အေတြးတိ ဟိစီခ်င္ပါေရ။ ဟာလူမွာမဟိစြာ ကၽြန္ေတာ့္မွာဟိပါေရ။ ကၽြန္ေတာ့္မွာမဟိစြာ ဟာလူမွာဟိပါေရ။ ဟာလူနန္႔ ကၽြန္ေတာ္္ေပါင္းစပ္လိုက္ေက ပိုၿပီးမျပည့္စုံပါလား။ အဓိကေျပာခ်င္စြာက ႏိုင္ငံတခု၊ တိုင္းျပည္တျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရို႕၊ သမၼတရို႕ ပညာသွ်င္ရို႕လိုစြာပိုင္ ပန္းရံလုပ္ဖို႔၊ သန္႔ယွင္းေရးလုပ္ဖို႔လူလည္း လိုစြာမနား။ တႏိုင္ငံလံုး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရို႕၊ သမၼတရို႕ ျဖစ္နိန္ကတ္ေက သန္႔ယွင္းေရးအသူလုပ္ပါဖို႔လဲ။ "ဆံျဖဴေခ် ေပၚထြန္းေအာင္ရာမနားေ၀"ဆိုေရ အေတြးတိဟိနိန္ဖို႔ဆိုေက ငါ့ရို႕ပန္းတိုင္ကိုမေျပာေက့ အရြက္တိုင္ေတာင္ ေရာက္ဖို႔မဟုတ္။
တခါက ေအာက္သားသတင္းစာတေစာင္မွာ ဖတ္လိုက္ရစြာတခုဟိပါေရ။ (၁၉၉၈)ခုႏွစ္ခန္႔ကျဖစ္ဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ အေခ်တိနန္႔ပတ္သက္လို႔ ပြဲတပြဲလား၊ အခမ္းအနားတခုလား မသိပါဗ်ာယ္။ အေခ်နန္႔ပတ္သက္ပနာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ တခုလုပ္ဖို႔ ကိစၥလည္းပါပါေရ။ ယင္းကိစၥနန္႔ပတ္သက္ၿပီး အစီအစဥ္တိ လုပ္လို႔ၿပီးပါဗ်ာယ္။ ေယၿပီးေက ၀န္ႀကီးတိုနီဗလဲေရ မူလတန္းအေခ်တိပါးကလည္း အႀကံအဥာဏ္တိမိန္းပနာ ယူသိမ့္ေရလို႕ဖတ္လိုက္စြာပါ။ အဂၤလိပ္သတင္းစာတိကို အၿမဲေလ့လာနိန္ေရ ဟာလူတေယာက္ ဖတ္လိုက္ရပါဖို႔။ ေအပိုင္အေတြးအေခၚတိ ငါရို႕ရခိုင္မသားတိမွာ ဟိကတ္ဖို႔ေကာင္းပါေရ။ မဟိေကလည္း က်င့္ႀကံသင့္ပါေရ။ "ယင္းသူဇာသိေလေ၀း"ငါရို႕ျဖတ္သန္းလာစြာ၊ ပီးဆပ္လာစြာၾကာဗ်ာယ္ထြား"ဆိုၿပီး ေျပာကတ္စြာကို ၾကားဖူးတြိဖူးပါေရ။ အကေရာင္းဟာလူ အမ်ဳိးသားအတြက္၀မ္းနည္းေရ။
စြန္႔လႊတ္မႈ၊ အနစ္နာခံမႈ၊ ပီးဆပ္မႈစသည္အားျဖင့္ ၾကြား၀ါစရာ၊ ထုတ္ေျပာစရာ မလိုထင္ပါေရ။ အသူဇာလဲဆိုစြာ တထြာပတ္လည္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ သိကတ္စြာမနား။ မေျပာခ်င္လို႔ မေျပာကတ္စြာရာ၊ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ မမွီလိုက္ေရအခ်ိန္က အေၾကာင္းကိုလည္းသိယင့္။ အသူကဇာပိုင္စရိုက္ဟိၿပီး အသူကဇာလုပ္ခေလဆိုစြာလဲသိယင့္။ တထြာပတ္လည္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ သိကတ္စြာရမနား။ ယေကေလ့ ေတာ္လွန္ေရးကို အႀကီးအက်ယ္မတိုက္ခိုက္ဆိုေက ယင္းခ်င့္တိကို ခ်င့္ခ်ိန္ပနာ ေျပာကတ္စြာရာ။ အထူးသျဖင့္ ႏြီးႏြီးထြီးထြီးနန္႔ ရခိုင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ေလးစားျခင္း၊ နိန္ရာပီးျခင္းတိနန္႔ ႏွီးေႏွာတိုင္ပင္ပနာ လုပ္စီခ်င္ေရ။ ေသခ်ာစြာကေရ တိုင္တိုင္ပင္ပင္နန္႔ အသိအမွတ္ျပဳစီခ်င္ပါေရ။ "ဆံျဖဴေခ်ေပၚထြန္းေအာင္ရာမနားေ၀"ဆိုေရ စိတ္ဓါတ္တိကို ၿမီျမႇဳပ္လိုက္ကတ္ဖို႔ဆိုေက ေသခ်ာပါေရ ကၽြန္ျဖစ္နိန္စြာေတာင္မွ "ေဂါင္"ဟိပါဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ႀကီးပြါးေရးအတြက္ တႏိုင္တပိုင္ လုပ္ကတ္စြာပါရာဟာလူ။
