ရခိုင္စာပီျဖစ္ေတ၊ မျဖစ္ကိစၥကို ေဆြးေႏြးစြာမဟုတ္ႏွမ္း။ အျခားလူတိမသိရေအာင္ တတိုးေခ်ေျပာရစြာေကာင္းပါေရ။ ကိုယ့္အထဲမွာ ဇာျဖစ္နိန္နိန္ အျခားလူတိမသိစီခ်င္ေရဆႏၵေရ ကၽြန္ေတာ္၏ ရိုးသားေသာစိတ္ဓါတ္ပါဟာလူ။ ယခုပိုင္ရခိုင္စာပီနန္႔ ရီးသားကတ္ေတဆိုစြာ တမ်ိဳးေကာင္းပါေရ။ ကိုယ္ရို႕အတြင္းထဲက ျပႆနာတိကို ကိုယ့္ရို႕အထဲမွာ ေျပာကတ္ ဆိုကတ္ ေဆြးေႏြးကတ္စြာ အမ်ိဳးသားအတြက္ ပိုၿပီးေကာင္းပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္တြိဖူးပါေရ၊ အျခားလူတိနားလည္ေရ ဘာသာစကားနန္႕ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးစြာစာကို။ ယင္းခ်င့္တိေရအမ်ိဳးသားကို တိုက္ရုိက္ထိခိုက္စြာျဖစ္ေတအတြက္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္သေဘာမက်။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားနန္႔ပတ္သက္လို႔ အျပဳသေဘာေဆာင္ေရ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးမႈတိကို ရခိုင္သားအခ်င္းးခ်င္း ေဆြးေႏြးကတ္ေတအတြက္နန္႔ တဖဲ့ေခ် ေဆြးေႏြးခ်င္ပါေရ။
ကၽြန္ေတာ္ေအဖက္ကိုထြက္လာၿပီး ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနန္႔ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ဥာဏ္မိစြာပိုင္ ေလ့လာၾကည့္၊ သုံးသပ္ၾကည့္ျဖစ္ေတ။ ဆိုေက စာပီနန္ ့တိုက္ပြဲ၀င္ဖို ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀မွာ စာပီနန္႔ပတ္သက္လို႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းေရ ေရာေယာင္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းမဟုတ္ဆိုစြာကို ေျပာရျခင္းေရ အျခားေၾကာင္းမဟုတ္။ ေအဖက္မွာ ေရာက္နိန္ေရ ရခိုင္သားတိအနိန္နန္႔ စာရီးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာတိမ်ားေရအတြက္နန္႔ ေျပာရျခင္းပါ။ စာပီဖတ္ျခင္း တဖဲ့ေခ်ဟိၿပီးေက စာတိပီတိရီးနီစြာမ်ားေရ လူေတာ္တိဟိစြာကိုေတာ့ အားရပါယင့္။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လုပ္ကိုင္နိန္ကတ္ေတဆုိစြာ ကိုယ့္၀ါသနာဗီဇနန္႔ လိုက္ဖက္ေရ“ေထာင့္”က ပါ၀င္တိုက္ပြဲ၀င္နိန္ျခင္းေရ အမ်ိဳးသားအတြက္ဘင္ျဖစ္ျဖစ္၊ကိုယ့္အတြက္ဘင္ျဖစ္ျဖစ္ အေကာင္းဆုံးရာမနားေယ။ အ၀ီးေရာက္သံတမန္တဦးနန္႔ ကၽြန္ေတာ္တြိျဖစ္ေတအခါ “အေ၀း ခိုင္လင္း အမတ္စဥ္းစားၾကည့္ေႏွာင္း၊ သူမ်ားေယာင္လို႔ လိုက္ေယာင္တဲ့လူဟာ ကိုယ့္အတြက္မေကာင္း၊ အမ်ိဳးသားအတြက္လဲ အက်ိဳးမဟိ။ ၀ါသနာမဟိဘဲ လုပ္ေရအလုပ္ဟာ ကြ်န္အလုပ္ျဖစ္ေတ ကြ်န္အျဖစ္မခံေက့ေ၀” ဆိုၿပီး မမိန္႔သီးေရမာန္ေအာင္ရို႔ ေဒသိယစကားနန္႔ ေျပာဖူးပါေရ။ မွတ္သားလိုက္နာဖို႔ ကေကာင္းေကာင္းပါေရ ဟာလူ။
ကနိန္႔ ရခိုင္သားတိ ျပည္ပမွာ ေတာ္လွန္ေရးသမား၊ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ စာရီးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ သမိုင္းဆရာ၊ သုေတသီရို႕ မကန္ထြား အားရဖို႔ေကာင္းပါေရ။ စာပီအေၾကာင္းေျပာလို႔ တဖဲ့ေခ်ေျပာရေက စာပီအေၾကာင္းတခုေလ့မသိလို႔ ေျပာလို႔ရေရ လူတေယာက္ေရ ကဗ်ာတိစာတိရီးလို႔ စာအုပ္ထုတ္ေရ နိန္ရာတိကို ပို႔ေရ မပါေက ေကာႏွက္ေတ ဟာလူ စဥ္းစားဖို ့၊ ေ၀ဖန္ဖို ့ေျပာစြာပါ။ ကၽြန္ေတာ့့္ဆႏၵကႀကိဳးစားပမ္းစားလုပ္စီခ်င္ေရ ေစတနာေၾကာင့္ေျပာစြာပါ။ ဇာေလာက္ထိလည္းဆိုေက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသား ခိုင္လင္းရို႕ေတာင္ စာတိပီတိရီးလို႕ ဆုိေရအေတြးတိက ၀င္လာစြာမနား။ က်ေနာ္ျပည္တြင္းထဲမွာ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ စာတိပီတိရီးၿပီးပို ့ဖူးပါေရ မပါလီရီးလီ၊ ေလ့လာလီဆက္ရီးလီ ပို ့လီ၊ ယင္းစြာ ခံစားခ်က္တိဟိဖို ့ စာရီးဆရာထြဋ္ေခါင္က သူ႕အတြိအၾကဳံ တခုေျပာျပလို႕ရီးလာစြာပါ ဟာလူ။ ဇာေလာက္ထိေလ့ဆိုေက “ကလွ်ာမဂၢဇင္း” အယ္ဒီတာတိဆိုေက ပုံႏိွပ္စာလုံးအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာေကေလ့ ယင္းပိုင္ေ၀ဖန္စြာကိုကေကာင္းျခီေရဟာလူ ၀ါသနာဟိဟိ ေစတနာပါပါနန္႕လုပ္ကတ္ေကေလ့ “အကေရာင္း ဘုရားႀကီးသတ္” ရခိုင္သားတိေအပိုင္ဟိဖို ့လို ့မထင္္ဟာလူ။ ကြ်န္ျဖစ္နိန္ေတာင္ တိုးတတ္သစ္လြင္ေရဖက္မွာ “ေဂါင္” ျဖစ္လို ့ဟိဖို ့။
အဓိကဆိုလိုခ်င္စြာကေရ ”အစဥ္အလာဥခြံထဲက ေဖာက္ထြက္ေတြးေခၚၿပီး ျပဳလုပ္ကတ္ဖို႔ အတြက္ပါ” ျပည္ပမွာေရာက္ဟိနိန္ေရ ရခို္င္လူငယ္တိထဲမွာ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္တိ ဟိကတ္စြာမနား။ အျခားလူငယ္တိနန္႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ပနာ ရန္သူကိုအဟုန္ျပင္းစြာ တိုက္ခိုက္ဖို႔ အခ်ိန္လြန္နိန္ရာမနား၊ ALD (လူငယ္)အတြင္းေရးမွဴး ကိုဦးသိန္းေမာင္ စကားနန္႔ေျပာရေက“ကနိန္႔ ကၽြန္ေတာ္ရို႔မ်ိဳးဆက္ဆိုစြာ ေနာက္ဆုံးမ်ိဳးဆက္၊ ေနာက္ဆုံးခံတပ္ပါ။ ေအမ်ိဳးဆက္မွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ပီပီျပင္ျပင္ မလုပ္ႏိုင္၊ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေက ေနာက္မ်ိဳးဆက္ဆိုေက အမ်ားႀကီး၀ီးက်န္ၿပီး မ်ိဳးဆက္ျပတ္က်န္ခပါဖို ့” (INTERNEWS) သင္တန္းကအျပန္မွာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ေတအထဲက စကားအခ်ိဳ႕ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုေရလူေလ့ ဇာေကာင္ေလ့မဟုတ္ပါ။ ယေကေလ့ ေစတနာသန္႔သန္႔ ၀ါသနာပါေရ “ေထာင့္”က တိုက္ပြဲ၀င္နိန္ျခင္းျဖစ္ေတဆိုစြာကိုေတာ့ ေျပာရဲပါေရ။ ၀ါးပင္အားလုံးေတာင္မြိ(ေတာင္ေ၀ွး)ျဖစ္ရဖို႔၊ ထန္းပင္အားလုံး ဘုန္းႀကီးယပ္ေတာင္ျဖစ္ရဖို႔ ဆိုေရအေတြး၊ အယူအဆမဟိဆိုစြာေတာ့ ေျပာခ်င္ပါေရ။ ALD(Exile) ဥကၠဌခိုင္ေအာင္၀င္းက “တေယာက္နန္႔တေယာက္ လြဲမွားစြာယွဥ္ၿပိဳင္နိန္ကတ္လိမ့္ေမ”လို႔ ဆိုပါေရ။ ကေကာင္းမွန္စြာမဟုတ္လား ေအဖက္မွာ ဥကၠဌခိုင္ေအာင္၀င္းသုံးသပ္ေရပိုင္ လြဲမွားေရယွဥ္ၿပိဳင္မႈတိဟိစြာပိုင္ အခ်င္းခ်င္းရန္ေစာင္မႈ၊ မနာလိုမႈတိဟိစြာကို အကေရာင္းတြိရပါေရ။ ဟာလူေလ့တြိရဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ လူငယ္တိအနိန္နန္႔“ေနာက္ဆုံးခံတပ္”ဆိုစြာကို နားလည္သေဘာေပါက္လက္ခံၿပီး အနာဂတ္အတြက္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ကတ္ဖို႔ အကေရာင္းလိုအပ္နိန္ပါဗ်ာယ္။
အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္မႈေရ မနာလို၀န္တိုမႈမွာ အၿခီခံပါေရ။ မနာလို၀န္တိုမႈဟိလို႔ တိုက္ခိုက္ျခင္းဆိုစြာ အာကာမွာ“လ”ပပိုင္ ထင္ရွားေရမနားဟာလူ ကၽြန္ေတာ္သုံးနိန္က် အသုံးအႏႈန္းနန္႔ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ေျပာရဖို႔ဆိုေက “အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္မႈ၏ အၿခီခံအုတ္ျမစ္သည္ မနာလို၀န္တိုမႈျဖစ္၏”လို႔ ဆိုခ်င္ေရ။ ျပည္တြင္းမွာဟိေရ ရခိုင္လူငယ္တိကိုေတာ့ မေျပာပါဗ်ာယ္။ ျပည္ပေရာက္ရခိုင္လူငယ္တိကို လက္လွမ္းမီသေလာက္ ကၽြန္ေတာ္တဖဲ့ေသွ် ေလ့လာၾကည့္မိပါေရ။ ပညာတတ္ ရခိုင္လူငယ္တိ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျပန္႔ႀကဲလို႔အမ်ားႀကီးဟိပါေရ။ တတ္ထားေရပညာတိနန္႔ အမ်ိဳးသားကို အက်ိဳးျပဳေက ဇာေလာက္ေကာင္းပါဖို႔လဲ။ အခ်ိဳ႕ဟိစြာကလဲ မဆိုစေလာက္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တြိရေရ၊ ျမင္ရေရ၊ ၾကားရစြာကေရ အခ်င္းခ်င္းတက္နင္းဖို႔၊ တိုက္ခိုက္ဖို႔ ျပင္ဆင္နိန္ကတ္၊ လုပ္နိန္ကတ္စြာကိုရာ တြိရေရမနားဟာလူ။ အခ်ိဳ႔လူငယ္တိေရ ၀ါသနာပါေရေထာင့္က လူမ်ိဳးအတြက္ လုပ္နိန္ကတ္စြာတိြရပါယင့္။ အခက္အခဲအၾကပ္အတည္းၾကားက ႀကိဳးစားပမ္းစားလုပ္စြာတိတြိရပါေရ၊ စြန္႔လႊတ္အႏိုက္နာခံမႈတိနန္႔ ယင္းပိုင္လူငယ္တိကို အဖရခိုင္ျပည္ႀကီးက လက္ခေမာင္းခတ္ၿပီး ေကာင္းခ်ီးၾသဘာပီးဖို႔ဆိုစြာ က်ိန္းသီဟာလူ။
အမ်ားထဲက အျဖစ္အပ်က္တခုကို သာဓကတခုအနိန္နန္႔ ထုတ္ျပခ်င္ေရ။ ရခိုင္သားတိသိၿပီးသားျဖစ္ေရ(ALD) အေၾကာင္းပါ။ (ALD)ဆုိစြာ ျပည္တြင္းထဲမွာ တရား၀င္မဲႏိုင္ေရပါတီပါ။ (ALD)ေခါင္းေဆာင္တိေရ စစ္အုပ္စု၏ ၁/၉၀ ကိုသတိၱဟိဟိျပတ္သားစြာ ဆန္႔က်င္လို႔ ဖ်က္သိမ္းခံရပါေရ။ ယေကေလ့ (ALD)ေခါင္းေဆာင္တိေရ ျပည္သူ႔တရား၀င္ ရြီးခ်ယ္ထားစြာျဖစ္ေတအတြက္နန္႔ ဖ်က္သိမ္းေကေလ့ လုပ္စရာဟိစြာကို ဆက္လုပ္ကတ္ပါေရ။ ေထာင္ထဲေရာက္လည္း ဆက္လုပ္ကတ္ေတ လြတ္လာကတ္ေက ဆက္လုပ္ေရ။ ေထာင္ထဲမွာ ဟိသီးယင့္ ၊ အဖမ္းခံရေရ ဆရာေအာင္၀န္းရို႕၊ ဦးသာႏိုးရို႕ ျပည္ပမွာဖြဲ႔ပနာ ဆက္လုပ္ကတ္ဖို႔ ထြတ္လာကတ္ေတ။ တခ်ိဳ႕က ေထာက္ခံကတ္ေတ၊ တခ်ိဳ႕က ဖ်က္ကတ္ေတ၊ လုံး၀မလိုလား၊ NLD(LA) ဖြဲ႔စြာပိုင္ ငါရို႕ေလ့ (ALD-LA) ေလ့ ဖြဲ႔ျဖစ္ေအာင္လုပ္ရဖို႔လို႔အသိမဟိ။ မထြတ္လာေတာင္မွ ထြတ္လာဖို႔ ဖိတ္ေခၚကမ္းလွမ္းရဖို႔ရာမနား။ ေထာ…ၾကည့္ ေခါင္းေဆာင္ဆိုေရလူတိက ALD(Exile) ဖြဲ႔ပနာ ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ထြတ္လာေတာင္ ကန္႔ကြတ္ကတ္၊ ဖ်က္ဆီးကတ္ေတ။ ဘုရားႀကီးသတ္ ဟာလူ၊ အကေရာင္းေျပာစြာပါ။ သက္သီမကလို႔ သက္ရွင္တိေတာင္ ဟိပါေရ။ ရခိုင္လူထုထဲထိ နာမည္ႀကီးခေရ ခိုင္ရာဇာဆိုေက ALD(Exile) ဖြဲ႔ဖို႔ဆိုစြာကို အားတက္သေရာ အားပီးခေရဟာလူ။ ေငြေၾကးတိေတာင္ေထာက္ပံ့ခေရ။ ဟာလူလဲ ေအအေၾကာင္းကို ၾကားပါဖို႔ရာ။ သမိုင္းတခုအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ရပါဖို႔ဟာလူ။ ငါရို႕မွာ လူထုဟိစြာမနား၊ လူထုကိုခ်ျပရခန္းသီး၊ သမိုင္းဆိုစြာ ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔ရပါဖို႔လားဟာလူ။
ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြးခ်င္စြာက အျပဳသေဘာေဆာင္ေရ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးမႈတိပါ။ ဗုဒၶေတာင္မွ ေ၀ဖန္မႈကို လက္ကမ္းႀကိဳဆိုေရမနား၊ ဗုဒၶ၀ါဒေရ”ဝိဘဇၨ၀ါဒီ”လို႔သင္ဖူးပါေရ။ အထူးထူးအျပားျပားေသာ ေ၀ဖန္မႈလို႔ျပန္ရဖို႔လားမသိဗ်ာယ္။ ရန္ကုန္မွာဟိေရ မဂၤလသုခပါဠိတကၠသိုလ္ဆိုစြာ ရခိုင္သားတိ တည္ေထာင္ခေရေက်ာင္းပါ။ တိတိက်က်ေျပာရေက မာန္ေအာင္သားတိ တည္ေဆာက္ခေရ ေက်ာင္းပါ။ ယင္းေက်ာင္းမွာ အေဆာင္တိ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနန္႔ ဟိေရအထဲက “ဝိဘဇၨ၀ါဒေက်ာင္းေဆာင္”ဆိုစြာ ဟိပါေရဟာလူ။ ဟာလူက တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေတာ္သားျဖစ္လို႔ ယင္းအေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးက ေ၀ငွစြာပါဟာလူ။ ဗုဒၶေရ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပမႈကို လက္ခံေရဆိုစြာကို ေျပာခ်င္စြာပါ။ ဟာလူရို႕ငါရို႕မွာေလ့ အျပဳသေဘာေဆာင္ေရ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပမႈတိ ဟိဖို႔ဆိုစြာ ဟာလူလက္ခံပါဖို႔ထင္ပါေရ။ ေ၀ဖန္မႈဟိမွ တိုးတတ္စြာမနား ဟာလူက ကၽြန္ေတာ့္ထက္နားလည္ပါဖို ့။
ေတာ္လွန္ရင္း ေတာ္လွန္ရင္း အာဏာသွ်င္တိျဖစ္လိုျဖစ္၊ ရန္သူေပ်ာက္လိုေပ်ာက္၊ ငါရို႕ရန္သူေရအသူလဲ? အေသအခ်ာစဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ရန္သူေရ ဟာလူေလ့မဟုတ္၊ ခိုင္လင္းေလ့မဟုတ္ပါဟာလူ။ ယင္းပိုင္ (A) အဖြဲ႔အစည္းေလ့ မဟုတ္ေရပိုင္ (D) အဖြဲ႔အစည္းကား ရန္သူအဖြဲ႔အစည္းပါလား။ ကိုယ္ရို႕အခ်င္းခ်င္း မနာလို၀န္တိုမႈတိဟိၿပီး တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ရန္သူေရ ေပ်ာက္မွန္းမသိ ေပ်ာက္လားခေရ။ ရန္သူေပ်ာက္လို႕မျဖစ္၊ ရန္သူေပ်ာက္ေက “လခဗ်ာယ္”လို႔ စစ္ေတြလီသံနန္႔ ေျပာခ်င္ေရဟာလူ။ ရခိုင္လူထုအတြက္ လုပ္နိန္စြာခ်င္းသိယင္းနန္႕ ဇာျဖစ္လို႕လက္တြဲမလုပ္ႏိုင္စြာလ။ဲ တဖြဲ႔တပါတီျဖစ္ရေမလို႔ ကၽြန္ေတာ္မေျပာပါ။ ဂ်ိတ္ဆက္ၿပီး(လက္တြဲၿပီး) လုပ္ဖို႔စြာကို ေျပာျခင္းပါ။ တဖြဲ႔တပါတီျဖစ္လာခေက ကေကာင္းေကာင္းပါေရ။ ဟုတ္ပါဗ်ာယ္…ကိုယ္ရို႕လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း လူထုအတြက္ဆိုေရ အၿခီခံရည္မွန္းခ်က္ခ်င္း တူကတ္စြာမနား၊ တြိရစြာကေတာ့ ေစာင္းနိန္ကတ္၊ မသိမသာတိုက္ခိုက္နိန္ကတ္စြာနန္႕ပင္ “ရန္သူေပ်ာက္နိန္”စြာကို တြိရပါေရ။ ေျပာလိုက္ေဟာလိုက္ေက ရီမေျပာကဲ့ လီေတာင္မ၀င္။ ရန္သူေပ်ာက္လို႔ ေပ်ာက္မွန္းမသိ ယၿပီးေက ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံကို လက္ညႈိးထိုးနိန္စြာကိုေလ့ တြိရယင့္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံကို “ဝိသႀကဳံနတ္သား”ဖန္ဆင္းဖို႔လို႔ ထင္စြာလားမေျပာတတ္ဗ်ာယ္။ ပူးေပါင္းမႈ၊ ျပင္ဆင္မႈ ဇာေလာက္ဟိပါဗ်ာယ္လဲ။ ညီလာခံဆိုစြာ တမ်ိဳးသားလုံးနန္႔ဆိုင္စြာႏွမ္း လုပ္ရဖို႔ဆုိစြာနန္႔မၿပီးသီး။ ပူးေပါင္းျပင္ဆင္မႈ ဇာေလာက္ဟိလဲဆိုစြာက အေရးႀကီးပါေရ။ အမ်ိဳးသားညီလာခံက်င္းပဖို႔ဆိုေက ဇာအၿခီခံေပၚမွာ က်င္းပဖို႔စြာလဲ၊ အခုျပင္ဆင္ထားစြာက ေ၀၀ါးနိန္စြာလား၊ ဇာေၾကာင့္ေ၀၀ါးနိန္လို႔ထင္လဲ၊ အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ဇာအၿခီခံေပၚမွာ က်င္းပသင့္ေလ။ ယင္းပိုင္မိန္းခြန္းတိမိန္းပနာ တဆင့္ခ်င္း ပုံေဖၚရဖို႔ဆိုစြာေဆြးေႏြးစြာပါ။
မိမိိကိုင္စြဲထားေရ အမွန္တရားဆိုစြာ ကေရာင္းအမွန္တရားလို႔ ခံယူပိုင္ခြင့္၊ ယူဆပိုင္ခြင့္ဟိပါေရ။ ယေကေလ့ တေယာက္တည္းသာ နိန္ရဖို႔ဟိေရဟာလူ။ အားလုံးဒီမိုကေရစီကိုလက္ခံရဖို႔၊ သစ္ေခါက္မွန္သမွ် သကၤန္းဆီးဆိုးရဖို႔ဆိုေရ အေတြးတိ ရာစုေဟာင္းမွာ က်န္ခပါဗ်ာယ္။ ယင္းအေတြးအေခၚဆိုစြာ ႏွစ္ဆယ္ရာစုအလယ္ေလာက္မွာ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းလားေရလို႔ ပညာသွ်င္တိက ဆိုစြာကိုသိရပါေရ။ သစ္ေခါက္မွန္သမွ် သကၤန္းဆီးဆုိးရဖို႔ဆုိေရ အေတြးအေခၚ အမွန္တရားဟိေရဆိုေက ဗိေႏၶာဆီးဆရာနန္႔ ျပႆနာတတ္ကတ္ဖုိ႔။ ဗိေႏၶာဆီးဆရာမွာေလ့ သစ္ေခါက္ကို ဆီးေဖၚစပ္ပါဖို႔မနား။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္သူအတြက္ဆိုေရ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ဟိေရ လူအခ်င္းခ်င္း၊ အဖြဲ႔အစည္းအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ေထာက္ပံံ့ကတ္ဖို႔၊ ယိုင္းပင့္ကတ္ဖို႔၊ ကူညီကတ္ဖို႔၊ လက္တြဲေခၚကတ္ဖို႔ဆိုေရ အသိဟိေရ ရခိုင္မသားမွန္သမွ် ရန္သူမေပ်ာက္ေတလူတိပါ။ အခ်င္းခ်င္းရန္သူထင္နိန္ကတ္ၿပီး စြဲကိုင္ထားေရ အမွန္တရားနန္႔ ကၽြန္ေတာ္ရို႕မ်ိဳးဆက္မွာ ေအပိုင္ရွိကိုဆက္ၿပီး လုပ္နိန္ကတ္ဖို႔ဆိုေက ထီးနန္းကိုမေျပာေက့ ထီးစုတ္ေတာင္ရဖို႔မဟုတ္။ တခါတရီ ေျပာကတ္စြာကိုၾကားရပါေရ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ကို ေအာက္သားေနာက္ကို လိုက္ကတ္ေတလတ္ ဇာခ်င္းကိုေျပာစြာလဲ မေျပာတတ္ဗ်ာယ္။ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္တိဆိုေရ၀ါ၊ ေအပိုင္အေတြးအေခၚတိဟိစြာကို ကၽြန္ေတာ္္အံ့ၾသလို႔မဆုံးဟာလူ။
ကိုယ့္ရို႔အခ်င္းခ်င္း အျပဳသေဘာေဆာင္ေရ စိတ္ဓာတ္နန္႔ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပနိန္စြြာကို တိုက္ခိုက္နိန္စြာလို႔ မထင္ပါေက့။ ကၽြန္ေတာ့္ေဆာင္းပါးတိ၊ ကဗ်ာတိကို ေ၀ဖန္ၾကည့္ပါ။ ရန္သူကိုေလ့ ကၽြန္ေတာ့္အင္အားအရ ဇကုန္ တိုက္နိန္စြာပါဟာလူ။ ကိုယ္ရို႕အခ်င္းခ်င္း အျပဳသေဘာေဆာင္ေရစိတ္ဓာတ္နန္႔ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပဖူးေရ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ရီးဖူးပါေရ။ ဇာအဖြဲ႔အစည္း၊ လူ၊ နာမည္စေရ အမည္နာမတိမပါဘဲ ေယဘုယ်ဆန္ေရ အသုံးအႏႈန္းတိနန္႔ေ၀ဖန္စြာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ယင္းခါ (၃၅) ကီလို(မဲေဆာက္)မွာ ေက်ာင္းဆရာလုပ္လို႔ ေက်ာင္းနန္႔ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ရီးေရေဆာင္းပါး ျမန္မာ့အလင္းမွာ ပါလာလို႔ ေကာင္းေရဆိုစြာ ဟာလူေ၀ဖန္ဖူးေရမနား။ မွတ္မိပါဖို႔ရာ၊ ယင္းခါဟာလူ ကၽြန္ေတာ့္ကိုသတ္ဖို႔ ျဖတ္ဖို႔ထိ လာေျပာစြာမနား။ ကၽြန္ေတာ္လည္းမေၾကာက္ပါ။ သူရို႕ေလာက္ကိုမေျပာေက့ (နအဖ)စစ္အုပ္စုကိုေတာင္ ကေလာင္နန္႔တိုက္နိန္စြာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုသတ္ဖို႔လတ္ သတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုသတ္ေက ေနာင္လာေနာင္သားတိ သမိုင္းရီးပါဖို႔ရာမနား။ အေ၀း….ဟာလူ အရိုးတြန္စြာဆိုေရစကားကို မင္းၾကားဖူးပါဖို႔ရာ။ သမိုင္းဆိုစြာ ၾကာလာလို႔ မေကာင္းဗ်ာယ္ဆုိစြာမဟိပါ။ ေဟာင္းလီ၊ၾကာလီ သမိုင္းေရတန္ဖိုးဟီလီ ဟာလူ။သမိုင္းအမဲစက္ ထင္လခေက လခဗ်ာလ္လို႔ မွတ္ပါ၀ရို႕။ အျခားလူတိကို အထင္ေသးၿပီး မိမိကိုယ္ကို ဗဟုျပဳလိုေသာစိတ္ဓာတ္တိ ဖယ္ယွားၿပီးေက ရခိုင္လူမ်ိဳး သြီးစည္းညီညြတ္ေရးကုိ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ ALD(Exile)ဥကၠဌႀကီး ခိုင္ေအာင္၀င္းေျပာဖူးပါေရ။ အစဥ္အလာတန္ဖိုးထားစနစ္(Valuesystem) ပ်က္ယြင္းျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရး ၿပိဳကြဲရျခင္းရို႕ကို သုံးသပ္ခ်က္ကို တင္ျပခ်င္ပါေရ။
“အစဥ္အလာတန္းဖိုးထားစနစ္ပ်က္နိန္သည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ တေယာက္နန္႔တေယာက္ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳမႈ ဟိမည္မဟုတ္။ တေယာက္ကိုတေယာက္ အထင္အျမင္ေသးစြာ ျပဳမႈဆက္ဆံၾကလိမ့္မည္။ တေယာက္လုပ္ရပ္ကိုတေယာက္ အသိအမွတ္ျပဳမည္မဟုတ္။ ႏွစ္သက္သေဘာက်မည္မဟုတ္၊ တေယာက္ေျပာသည္ကို တေယာက္ နားေထာင္မည္မဟုတ္၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ မနာလို၀န္တိုျဖစ္နိန္ၾကလိမ့္မည္။ တေယာက္နန္႔တေယာက္ ရန္ေစာင္နိန္ၾကမည္။ တေယာက္နန္႔တေယာက္ လြဲမွားစြာ ယွဥ္ၿပိဳင္နိန္ၾကလိမ့္မည္။ တေယာက္အေရးကိုတေယာက္က ငါနန္႔မဆိုင္ဟု ဖယ္ေယွာင္နိန္လိမ့္မည္။ ရခို္င္လူမ်ိဳးသည္ အစဥ္အလာတန္ဖိုးစနစ္ပ်က္ယြင္းခဲ့၍ စည္းလုံးညီညြတ္မႈ ကင္းမဲ့လာေသာေၾကာင့္ ဗမာရို႕လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဗမာလက္ေအာက္ကြ်န္ပညာေရး၊ ကြ်န္စီးပြါးေရးစနစ္ရို႕ေၾကာင့္ ရခိုင္အစဥ္အလာတန္ဖိုးစနစ္သည္ ပို၍ပ်က္စီးနိန္ရသည္၊ မိမိလူမ်ိဳးကို အထင္အျမင္ေသးကာ ဗမာအာဏာသွ်င္ရို႕ကို အထင္ႀကီးလာၾကသည္။ တကိုယ္ေကာင္းဆန္ၿပီး မိမိကိုယ္ကိုမဟိုျပဳကာ အလြန္ေၾကာက္တတ္လာၾကသည္။ ဤစရိုက္လကၡဏာမ်ားကိုသိလွ်င္ အမွားကိုအမွန္ျပင္ၿပီး အစဥ္အလာတန္ဖိုးစနစ္(Valuesystem) ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ရခိိုင္အမ်ိဳးစည္းလုံးညီညြတ္မႈကို ျပန္လည္ရဟိႏိုင္လာမည္ျဖစ္သည္။ စိတ္ရွည္ရွည္ဇြဲေကာင္းေကာင္းျဖင့္ တည္ေဆာက္ၾကရမည္။ မိမိကိုယ္ကိုႏွိမ့္ခ်ေသာ “နိ၀ါတ” တရား၊ ေျပာလြယ္ဆိုလြယ္ နာလြယ္ေသာ”သုဟုဇုဇဂုဏ္“ရို႕နန္႔ ျပည့္စုံေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမည္။ တရုတ္သမတၱႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ခဲ့သူ ေဒါက္တာဆြန္ယက္ဆင္သည္ တိုင္းတပါးသားရို႕ ေလာင္းရိပ္ေအာက္၌ အစဥ္အလာတန္ဖိုးစနစ္ပ်က္ကာ စည္းလုံးညီညြတ္မႈမဟိ၊ စာရိတၱပ်က္ယြင္းကာ ဘိန္းစားခ်ည္းျဖစ္နိန္ေသာ တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ားကိုၾကည့္ၿပီး အႀကီးအက်ယ္စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းခဲ့ရသည္။ သို႔ရာတြင္ သူသည္ ေရရွည္စိတ္ဓာတ္က်မနိန္ဘဲ စိတ္ရွည္ရွည္ ဇြဲေကာင္းေကာင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးကို ေမတၱာ၊ ေစတနာထားကာ တရုတ္အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ျပန္လည္ရွင္သန္ေအာင္ စည္းလုံးညီညြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၿပီး တရုတ္သမတၱႏိုင္ငံ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္ကို အတုယူသင့္သည္ “ဟူ၍ ရခိုင္လူငယ္မ်ားကို ALD (Exile) ဥကၠဌႀကီး ခိုင္ေအာင္၀င္းက စာရီးၿပီးေျပာဖူးပါေရ။ မွတ္သားလိုက္နာသင့္ပါေရဟာလူ ကိုယ့္အမ်ိဳးသားအတြက္ မဟုတ္လား။ ရခိုင္ပညာဟိအမတ္ႀကီးဒုံးညိဳ ” က ရခိုင္အစဥ္အလာတန္ဖိုးစနစ္(Valuesystem) ပ်က္ယြင္းနိန္ေၾကာင္းကို ကဗ်ာေခ်ျဖင့္ သတိပီးဆုံးမ ဖူးပါေရ။
လိမၼာမ်က္ျပင္း၊ ဆင္းရဲအားရ
ႀကြယ္၀မနာလို ၊ ကိုယ့္ထက္သာမႀကိဳက္
အမိုက္ေလးပါး ၊ ဤတရားေၾကာင့္
ရခိုင္သားမွာ ၊ ဆင္းရဲရာလိမ့္
ေနာင္လာေနာင္သား ၊ သတိထား…….။
